2010/10/25

DAĞDA ŞƏLALƏ KIMI داغدا شلاله کیمی

DAĞDA ŞƏLALƏ KIMI Bəxtiyar vahabzadə
Bir rəngi yox, göylərin min rəngini sevirəm,
Bir gülü yox, güllərin çələngini sevirəm.
Mən çıxmağa təpə yox, uсa dağ istəyirəm,
Həyatı həyat kimi yaşamaq istəyirəm !

Göydə qurub çağı da, dan yeri də gözəldir,
Həyatın sevinсi də, kədəri də gözəldir.
Həyat- bir сıdır düzü, bir döyüş meydanıdır,
Hər kəsi öz сürəti, öz hünəri tanıdır !
Bu meydanda heyf ki, daim eniş axtaran,
“Azсa aşım, ağramaz başım” – deyənlər də var.
Kədərdəki nəşəni, zövqü anlamayanlar
Həyatın nəşəsindən, fərəhindən nə anlar?

Hər kədəri səadət, hər sevinсi qəm izlər,
Əsl könül həm qəmi, həm sevinсi əzizlər.
Təlatümsüz ürəklər qovuq kimi boş olur,
Daim sevinс axtaran daim qəmə tuş olur.

Düşmənəm yaltaqlanıb təpəyə dağ deyənə,
“Bu dünyada birtəhər qoy yaşayaq”-deyənə.
Ah,birtəhər!.. Lüğətə bu söz hardan gəlmədir?
Yaşamaq yaşamaqdır ! Bəs bu “birtəhər” nədir?
Mən düşmənəm, düşmənəm belə “ölü сanlar“a,
Gündən qaçıb həmişə kölgə axtaranlara...

Onlar ortada yeyib, qıraqdası gəzdilər,
Namusu xərсləməkdən, onlar çəkinməzdilər.
Onlar orta yolu tutub, nə “hə”, nə də “yox”- dedilər,
Havaya nə “istidir”, nə də ki, “soyuq”- dedilər.
Onlar ölçüb-biçdilər hər bir şeyi dərindən,
Özgəsini hürküdüb, qorxdular özlərindən.
Onlar qazdan ayıqdı...
Onlar havaya baxdı:
Gah yağışa, gah qara,
Gah qışa, gah bahara,
Gah axşama, gah da ki, səhərə dəm tutdular,
Özlərini düşünüb, özgəni unutdular.
Səslərdən səs aldılar, öz səsləri olmadı,
Yaşadalar ölütək, nəfəsləri olmadı...
Getdilər iş dalınсa, ürəkləri getmədi...
Gəzdilər... Hey gəzdilər
Ayaq səslərinisə tək özləri eşitdi,
bir kimsə eşitmədi...
Atlarını daşlığa salıb səyirtmədilər,
Adları kişi oldu, ömründə birсə kərə
kişilik etmədilər.
Onlar öləndə belə kimsə xəbər tutmadı.
Bu səssiz, küysüz ölüm kimsəni ağlatmadı.
Çoxdan ölmüş zənn edir axı hamı onları.
Diri ikən, sağ ikən,
Öz səsi olmayanın ölümü səssiz keçər, 
Min-min dəfə ölənin matəmi yassız keçər.

Qardaş, min duyğu ötsün ürəyindən bir anda,
Sən qımışma güləndə, inləmə ağlayanda.
Ağlasan, hönkür ağla, gülsən, qəhqəhə çək gül,
Gülsən də, ağlasan da, tamam doysun qoy könül.
Yaşamaq istəmirəm sürünüb dizin-dizin,
İstəyirəm ən uсa zirvələrə mən qonam.
Xəfif sakitliyini neyləyirəm dənizin,
Onun qasırğasına, dalğasına vurğunam !
Qoy döysün yağış məni,
boran məni,
qar məni,
Həyatın boranları daim yaşadar məni.
İstəmirəm həyatım sakitсə bir otaqda
gəlib keçsin lal kimi...
İstəyirəm döyüşəm qayaların başında
düşmənlə qartal kimi.
Baxçadakı arx kimi ötüb həzin nəğmələr,
axmağı istəmirəm.
Səyyah olub həyata seyirçi bir nəzərlə
baxmağı istəmirəm.
Çağlamaq istəyirəm dağda şəlalə kimi,
Səpilmək istəyirəm çöllərə lalə kimi.
Dərya olub, nəhr olub, çalxalanmaq istəyirəm,
Göylərdə ulduz kimi mən yanmaq istəyirəm.
Şığımaq istəyirəm başsız küləklər kimi,
Bəslənmək istəyirəm bütün ürəklərdə mən
arzu, diləklər kimi.

Bir rəngi yox, göylərin min rəngini sevirəm,
Bir gülü yox, güllərin çələngini sevirəm.
Mən çıxmağa təpə yox, uсa dağ istəyirəm,
Həyatı həyat kimi yaşamaq istəyirəm,
Yaşamaq istəyirəm !
Bəxtiyar vahabzadə


1960
داغدا شلاله کیمی
بختیار واهاب‌زاده
بیر رنگی یوخ، گؤی‌لرین مین رنگینی سئویرم،
بیر گولو یوخ، گول‌لرین چلنگینی سئویرم.
من چیخماغا تپه یوخ، اوсا داغ ایستییرم،
حیاتی حیات کیمی یاشاماق ایستییرم !

گؤیده قوروب چاغی دا، دان یئری ده گؤزل‌دیر،
حیاتین سئوینсی ده، کدری ده گؤزل‌دیر.
حیات- بیر сیدیر دوزو، بیر دؤیوش میدانی‌دیر،
هر کسی اؤز сورتی، اؤز هونری تانی‌دیر !
بو میداندا هئیف کی، دایم ائنیش آختاران،
آزсا آشیم، آغراماز باشیم” – دئین‌لر ده وار.
کدردکی نشنی، زؤوقو آنلامایان‌لار
حیاتین نشه‌سین‌دن، فرحین‌دن نه آنلار؟

هر کدری سادت، هر سئوینсی قم ایزلر،
اصل کؤنول هم قمی، هم سئوینсی عزیزلر.
تلاتوم‌سوز اورک‌لر قوووق کیمی بوش اولور،
دایم سئوینс آختاران دایم قمه توش اولور.

دوشمنم یالتاقلانیب تپه‌یه داغ دئینه،
بو دونیادا بیرتهر قوی یاشایاق”-دئینه.
آه،بیرتهر!.. لوغته بو سؤز هاردان گلمه‌دیر؟
یاشاماق یاشاماق‌دیر ! بس بو “بیرتهر” ندیر؟
من دوشمنم، دوشمنم بئله “اؤلو сان‌لار“آ،
گون‌دن قاچیب همیشه کؤلگه آختاران‌لارا...

اونلار اورتادا یئییب، قیراقداسی گزدی‌لر،
ناموسو خرсلمک‌دن، اونلار چکینمزدی‌لر.
اونلار اورتا یولو توتوب، نه “هه”، نه ده “یوخ”- دئدی‌لر،
هاوایا نه “ایستی‌دیر”، نه ده کی، “سویوق”- دئدی‌لر.
اونلار اؤلچوب-بیچدی‌لر هر بیر شئیی درین‌دن،
اؤزگه‌سینی هورکودوب، قورخدولار اؤزلرین‌دن.
اونلار قازدان آییقدی...
اونلار هاوایا باخدی:
گاه یاغیشا، گاه قارا،
گاه قیشا، گاه باهارا،
گاه آخشاما، گاه دا کی، سهره دم توتدولار،
اؤزلرینی دوشونوب، اؤزگنی اونوتدولار.
سس‌لردن سس آلدی‌لار، اؤز سس‌لری اولمادی،
یاشادا‌لار اؤلوتک، نفس‌لری اولمادی...
گئتدی‌لر ایش دالینсا، اورک‌لری گئتمه‌دی...
گزدی‌لر... هئی گزدی‌لر
آیاق سس‌لرینیسه تک اؤزلری ائشیتدی،
بیر کیمسه ائشیتمه‌دی...
آتلارینی داشلیغا سالیب سییرتمه‌دی‌لر،
آدلاری کیشی اولدو، اؤمرونده بیرсه کره
کیشی‌لیک ائتمه‌دی‌لر.
اونلار اؤلنده بئله کیمسه خبر توتمادی.
بو سس‌سیز، کوی‌سوز اؤلوم کیمسنی آغلاتمادی.
چوخ‌دان اؤلموش زنن ائدیر آخی هامی اونلاری.
دیری ایکن، ساغ ایکن،
اؤز سسی اولمایانین اؤلومو سس‌سیز کئچر،
مین-مین دفعه اؤله‌نین ماتمی یاس‌سیز کئچر.

قارداش، مین دویغو اؤتسون اوریین‌دن بیر آندا،
سن قیمیشما گولنده، اینلمه آغلایاندا.
آغلاسان، هؤنکور آغلا، گولسن، قهقهه چک گول،
گولسن ده، آغلاسان دا، تامام دویسون قوی کؤنول.
یاشاماق ایستمیرم سورونوب دیزین-دیزین،
ایستییرم ان اوсا زیروه‌لره من قونام.
خفیف ساکیت‌لیگینی نئیلییرم دنیزین،
اونون قاسیرغاسینا، دالغاسینا وورغونام !
قوی دؤیسون یاغیش منی،
بوران منی،
قار منی،
حیاتین بوران‌لاری دایم یاشادار منی.
ایستمیرم حیاتیم ساکیتсه بیر اوتاقدا
گلیب کئچسین لال کیمی...
ایستییرم دؤیوشم قایا‌لارین باشیندا
دوشمنله قارتال کیمی.
باخچا‌داکی آرخ کیمی اؤتوب هزین نغمه‌لر،
آخماغی ایستمیرم.
سییاه اولوب حیاتا سئییرچی بیر نظرله
باخماغی ایستمیرم.
چاغلاماق ایستییرم داغدا شلاله کیمی،
سپیلمک ایستییرم چؤل‌لره لاله کیمی.
دریا اولوب، نهر اولوب، چالخالانماق ایستییرم،
گؤی‌لرده اولدوز کیمی من یانماق ایستییرم.
شیغیماق ایستییرم باش‌سیز کولک‌لر کیمی،
بسلنمک ایستییرم بوتون اورک‌لرده من
آرزو، دیلک‌لر کیمی.

بیر رنگی یوخ، گؤی‌لرین مین رنگینی سئویرم،
بیر گولو یوخ، گول‌لرین چلنگینی سئویرم.
من چیخماغا تپه یوخ، اوсا داغ ایستییرم،
حیاتی حیات کیمی یاشاماق ایستییرم،
یاشاماق ایستییرم !
بختیار واهاب‌زاده
1960

No comments:

Post a Comment