ORUCLUQ
Rәhm eylә, axir oldu qәddim kaman, orucluq!
Rәngi-ruxum saraldı misli-saman, orucluq.
Bәylәr yeyәr nәharә küftә, kәbab vә kuki,
Mәsciddә eylәr әmma ahü fәğan, orucluq.
Mәzlәr nәhari, çaşti, iftarı hәm sühuri,
Çayi içәr, çәkәr hәm qәlyani xan, orucluq.
Xanlar deyәr: Fәqirlәr getmәz behiştә, hәrgiz,
Vaiz deyәr: Sizindir huri cinan, orucluq.
Kәbrü yәhudi, tәrsa eylәr bu iddianı,
Bilmәm kimin qıçın pәs sancar ilan orucluq?
Sünni deyir: Bizimçün hәq xәlq edib behişti,
Getmәz cinanә hәrgiz iraniyan, orucluq.
Hәr kәs әdalәt ilә etsә cahanda rәftar,
Zәnnim budur ki, misli-Nuşirәvan, orucluq.
Hәm eylәsin cahanda şahlıq, hәm axirәtdә,
Olsun misali-qılman cәnnәtmәkan, orucluq.
Hәqq adil olsa yaxmaz düzәxdә binәvanı,
Çün çox yanıb cahanda ol natavan, orucluq.
Biçarә fәhlә işlәr ta әsr tәr içindә,
Әrbabdan alar bir sürtük qran orucluq;
Әttarә versә almaz, xәbbaz bihәya hәm,
Ac-acına gәzәr ta vәqti-әzan, orucluq.
Altı şahı alarlar dәhyek iki qranә,
Yoxsul bir az alar çay, bir qәdr nan, orucluq.
Xaliq görürmü yoxdur qeyrәz lavaş bir zad,
Bain hәmә yetirmir bir girdәkan, orucluq.
Guya gәlib xudadәn ayәt, sәnә deyirlәr:
Üç gün sora edirsәn nәqli-mәkan, orucluq,
Canım gәlib dodağa, getmә dayan, orucluq.
Çünki әminsәn sәn, dindari-pakdamәn
Ol bәndәyә vәsi, ey әrşü zaman, orucluq!
Ver malımı hәrracә, sat Kәblә Әlmuradә,
Nәqd eylә qoy kasaya, misli-filan, orucluq.
Al bir kәfәn, bir az da kafur, sidr, pәmbә,
Tabutumu mәzara eylә rәvan, orucluq.
Vermә qәbirqazana әmma lehimli cütdux,
Versәn o binәva çün eylәr ziyan, orucluq,
Qorxum budur lәhәddә cismim dona soyuqdan,
Yandır mәzarım üstә bir karvaşan, orucluq.
Mәn bilmirәm әrәbcә, neynim, axund deyir ki:
Bilmәz nәkir-münkәr türkizәban, orucluq.
Öyrәn zәbani-rusi, ol bu vәtәndә yaxşı,
Pәs get diyari-rusә rahәt dolan, orucluq.
Manedi şeyxü zahid bu işlәrә-deyirsәn;
Haqdan utanmayırsan, xalqdan utan, orucluq!
Vaiz deyir ki, türkә ol әrәbi lisani,
Lazımdır axirәtdә, çün ol lisan, orucluq.
"Min rәbbükә"[1] deyәndә qalmazmı fikrin heyran?
Başın әzәr o saәt gürzi-giran, orucluq.
Vaiz deyәr: qәlәtdir qeyri diyara getmәk,
Hazırda hәr mәkanda ruzirәsan orucluq.
Laskird[2] yaratmayıbdır İranda hәqq-tәala,
Göy bez ki, xәlq edibdir-eylә tuman, orucluq!
örgn zəbani rüsi ovvəl vətəndə yaxşı ,
pəs get dıari rusa , rahət dolan orucluq .
mövüz deyir qələtdir özgə diarə gemək ,
hazırdır hər məkanda rüzi rəsan orucluq .
[1] - Ey allah!
[2] - Parça
Mirzə Əli Möcüz şəbistəri
اوروجلوق 2
رحم ائيله آخير اولدو قديم کمان اوروجلوق،
رنگي روخوم سارالدي، مثل سامان اوروجلوق.
بگلر يئيه ر نهارا کوفته، کباب و کوکو،
مجليسده ائيلر اما آه و فغان، اوروجلوق
، دايم يئيه ر ناهاري، افطاري هم سحورو
چايي ايچر، چكر هم قلياني خان اوروجلوق.
خانلار دئيه ر: گدالار گؤرمه ز بهشتي هرگيز،
واعظ دئيه ر: سيزيندير حور و جنان، اوروجلوق.
صوفي دئيه ر: بيزيم چين حق خلق ائديب بهشتي،
گئتمه ز جنانا هرگيز ايرانيان اوروجلوق.
گبر ويهود و ترسا ، ائيلر بو ادعاني ،
بيلمم کيمه جهنم اولموش مكان اوروجلوق.
هر کس عدالت ايله ائتسه جهاندا رفتار،
ظنيم بودور کي، مثل نوشيروان ، اوروجلوق
هم ائيله سين جهاندا شاهليق، هم آخيرتده
اولسون مثال قيلمان جنت مكان، اوروجلوق
حق عادل اولسا، ياخماز دوزخده بينواني،
چون چوخ يانيب جهاندا اول ناتوان اوروجلوق
بيچاره فعله ايشلر تا عصر تر ايچينده،
اربابدان آلار بير سورتوك قيران اوروجلوق.
خبّاز بي حيايه ، عطاره وئرسه آلماز،
آج آجينا گزه ر تا وقتِ اذان اوروجلوق.
آلتي شاهي آلارلار، ده يك ايكي قيرانا،
يوخسول آلار بير آز چاي، بير قدر نان ، اوروجلوق.
خاليق گؤرورمو يوخدور غير از لاواش بير زاد؟
با اينهمه يئتيرمير بير گيردکان اوروجلوق.
گويا گليب خدادان حكمو سنه دئييرلر،
اوچ گون سورا ائديرسن نقل مكان اوروجلوق.
قال گؤزلريمي باغلا، آغلا جنازه م اوسته،
جانيم آليب دوداغه، گئتمه دايان اوروجلوق.
چونكي امين سن سن، ديندار پاکدامن،
من بنده يه وصيسن ، اي مهربان اوروجلوق.
امواليم هرنه اولسا، سات آبله علمرادا،
نقد ائيله، قوي کاسايه ، مثل فلان اوروجلوق.
آل بير کفن، بير آزدا کافور و سيدر و پنبه،
تابوتومو مزارا ائيله روان اوروجلوق.
وئرمه قبير قازانه، امت لحيملي جوتلوك
وئرسن او بينوا چون، ائيلر زيان اوروجلوق.
قورخوم بودور لحدده جسميم دونا سويوقدان،
ياندير مزاريم اوسته بير باغ تيكان اوروجلوق.
من بيلميره م عربجه، نئيليم، دئيه لله ، چونكي،
بيلمه ز نكير و منكر تورکي زبان اوروجلوق.
واعظ دئييرکي، اول اؤيره ن عرب ليسانين،
لازيمدي آخيرينده چون اول لسان اوروجلوق.
"من ربّك؟" دئيه نده نكرين ، قالما حئيران،
باشين ازه ر او ساعت گرز گران اوروجلوق.
ما نع دي شيخ و واعظ بو ايشلره دئيه رسن،
حقدن اوتانماييرسان، خلقدن اوتان اوروجلوق.
لاسگيرت يارراتماييبدير ايراندا حق تعالي،
گؤي بئز کي، خلق ائديبدير، ائيله تومان اوروجلوق.
اؤرگن زبان روسي اول وطنده ياخشي،
پس گئت ديار روسا ، راحت دولان اوروجلوق.
معجز دئيير غلطدير اؤزگه دياره گئمك،
حاضيردير هر مكاندا روزي رسان اوروجلوق.
معجز شبستری
No comments:
Post a Comment